Tips voor huishoudens
De ECB raadt mensen aan om een beetje speling in hun portemonnee te houden. Dat betekent dat het verstandig is om contant geld als veiligheidsreserve in huis te hebben. Het idee is dat, wanneer digitale betaalmiddelen het laten afweten, je met contant geld nog steeds je zaken kunt regelen. In een crisissituatie kunnen elektronische betalingen namelijk onbetrouwbaar worden, terwijl fysieke biljetten altijd hun werk doen.
Het aanhouden van contanten wordt gezien als een slimme zet om je eigen onafhankelijkheid te ondersteunen. Vooral tijdens grote systeemstoringen kan zo’n buffer helpen om de alledaagse boel draaiende te houden en de spanning wat te verlagen.
Hoeveel contant geld moet je hebben?
Volgens de ECB is het aan te raden om thuis zo’n hoeveelheid contant geld te hebben dat je 72 uur aan dagelijkse behoeften kunt dekken. In landen als Nederland, Oostenrijk en Finland houdt men meestal tussen de € 70 en € 100 per persoon achter de hand. Dit bedrag is bedoeld om basisbenodigdheden zoals voedsel, vervoer en een deel van de zorgkosten te betalen, zonder dat iedereen massaal naar de bank hoeft te rennen.
Deze praktische aanpak zorgt ervoor dat huishoudens voorbereid zijn op situaties waarin digitale betalingen niet meer of minder beschikbaar zijn. Zo’n reserve geeft niet alleen wat financiële zekerheid, maar ook een geruststellend gevoel in onzekere tijden.
Contant geld in recente crisismomenten
De afgelopen jaren laten verschillende situaties zien dat contant geld een belangrijke rol kan spelen. Zo leidde de pandemie in het begin van 2020 tot een ongewoon hoge vraag naar contanten. De netto cumulatieve uitgifte van eurobiljetten steeg destijds met meer dan € 140 miljard, vergeleken met ongeveer € 55 miljard in een door de jaren heen gebruikelijk jaar.
Ook in de landen rondom Oekraïne was er een flinke stijging in de uitgifte van eurobiljetten – een toename van 36% werd gemeten tijdens de vroege fase van de oorlog met Rusland. Daarnaast werd in Spanje duidelijk wat het nut van contanten is: na een grote netwerkstoring in april 2025 zorgden de geldautomaten voor een aanzienlijke toename in opnames.
Waarom contant geld prettig werkt
Contant geld biedt naast praktische voordelen ook een psychologische geruststelling. Het fysiek in handen houden van geld kan je het gevoel geven dat je de touwtjes in handen hebt, vooral wanneer digitale systemen ineens niet meewerken. Bovendien worden betalingen met contant geld altijd afgehandeld, ongeacht eventuele technische beperkingen.
Als je als huishouden drie dagen lang met contant geld kunt rondkomen, ben je beter voorbereid op plotselinge verstoringen in je dagelijkse routine. Vaak is een relatief klein bedrag per persoon al genoeg om de directe zelfstandigheid te bewaren.
Het is belangrijk om te benadrukken dat contant geld niet de digitale betalingen vervangt, maar juist een nuttige aanvulling vormt in moeilijke tijden. Door een beetje vooruit te denken en een kleine contantenreserve aan te houden, kunnen we met meer rust toekomstige uitdagingen tegemoetzien en zorgen dat onze financiën stabiel blijven.
Inzicht in deze werking maakt duidelijk waarom het zinvol is om altijd wel een beetje contant geld binnen handbereik te hebben. Zo lopen we beter voorbereid toekomstige situaties tegemoet en blijft onze financiële stabiliteit gewaarborgd.
