Samenwerking levert onverwachte uitkomsten op
Dit project werd gerealiseerd dankzij een hechte samenwerking tussen de Universiteit van Oulu en de Geologische Dienst van Finland. Samen hebben ze een grondig onderzoek uitgevoerd in een streek die bekendstaat om zijn natuurlijke rijkdom (specifiek bij de Tiira-goudafzetting). Deze afgelegen locatie in Finland was ideaal om gegevens te verzamelen en te analyseren over de aanwezigheid van goudnanodeeltjes in boomnaalden.
Tijdens het onderzoek werden er 138 monsters genomen van sparrennaalden van 23 verschillende bomen. Deze uitgebreide steekproef was nodig om betrouwbare resultaten te verkrijgen. In vier van de onderzochte bomen werd goud aangetroffen, wat wijst op een verrassend natuurlijk proces dat stilletjes op de achtergrond plaatsvindt.
Microbiologie en de vorming van goud
Het feit dat goudnanodeeltjes in boomnaalden voorkomen, is opmerkelijk, niet alleen vanwege het metaal zelf maar vooral door de biologische processen die eraan ten grondslag liggen. Uit het onderzoek bleek dat bacteriën zoals Cutibacterium, Corynebacterium en een minder bekende bacterie uit de P3OB-42 groep betrokken zijn bij dit proces. Deze bacteriën zorgen ervoor dat goud van een opgeloste vorm in het bodemwater verandert in vaste, nanogrootte deeltjes.
Endofyten – bacteriegroepen die zonder problemen in planten leven – spelen hierbij een belangrijke rol door biofilmmatrices te vormen waarin goudnanodeeltjes ontstaan als onderdeel van de boomstructuur. Dit laat mooi zien hoe micro-organismen meewerken aan natuurlijke geochemicaliën, en hoe deze processen benut kunnen worden voor duurzame toepassingen.
Wat betekent dit voor groene goudwinning
Hoewel de hoeveelheid goud per boom financieel niet de moeite lijkt te zijn (onder de € 0,0002 per boom), zit de waarde van het onderzoek vooral in de mogelijkheden voor milieuvriendelijke mijnbouw. Door te begrijpen hoe bomen met de hulp van bacteriën efficiënt goud opslaan, kunnen er wellicht methoden ontwikkeld worden om mineralen te winnen die minder ingrijpend zijn dan conventionele mijnbouw.
Dit onderzoek combineert kennis uit ecologie, microbiologie, geologie en nanotechnologie en biedt daarmee nieuwe, economische en ecologisch verantwoorde invalshoeken. Met de inzet van natuurlijke processen zou het traditionele mijnbouwwerk mogelijk omgebouwd of aangevuld kunnen worden met duurzamere alternatieven.
De resultaten laten niet alleen zien hoe complex en mooi natuurlijke systemen zijn, ze moedigen ook aan om verder te onderzoeken en toe te passen in technologische ontwikkelingen. Met meer kennis over deze processen lukt het ons misschien om ons gebruik van natuurlijke hulpbronnen te heroverwegen, zonder de rijkdommen van onze planeet uit het oog te verliezen.
