Geneeskunde en de vraagstukken
Dankzij ontwikkelingen in de geneeskunde leven we langer, maar daar zitten ook de nieuwe vraagstukken bij. We worden steeds beter in het bestrijden van ziektes, maar hoe gaan we om met aandoeningen die specifiek spelen bij ouderen? Onderzoek naar ouderenzorg komt nu meer dan ooit op de voorgrond.
Bovendien stellen sommige laboratoria dat onze cellen al op 25-jarige leeftijd tekenen van achteruitgang vertonen. Daardoor winnen producten zoals antirimpelcrèmes, hyaluronzuur, vitamine C en retinol aan populariteit, omdat ze geadverteerd worden als middelen om de zichtbare tekenen van ouder worden tegen te gaan.
Wat betekent ouder worden precies?
Ouder worden kent verschillende definities. Je kunt het onderverdelen in bijvoorbeeld fysiologisch ouder worden – veranderingen in ons lichaam die vaak in klinische onderzoeken zichtbaar zijn – en een minder tastbare, maar even belangrijke vorm. Onze fysiologische systemen draaien op hun best van 20 tot 30 jaar. Vanaf 30 jaar gaat er langzaam wat achteruit.
Naarmate je ouder wordt, veranderen je lichaam en functies. Zo worden de hartwanden dikker, verliezen spieren wat van hun soepelheid en worden slagaders minder flexibel. Ook raken ademhalingsspieren wat zwakker en verliest de longelasticiteit terrein. Daarnaast verschuift wel eens de verhouding tussen je spiermassa en vet.
Iedereen wordt niet op dezelfde manier oud
Ouder worden loopt bij iedereen anders. In een uitgebreid onderzoek werden meer dan 1.000 mensen twaalf jaar lang gevolgd – van hun 26e tot 38e levensjaar – waarbij 18 biologische markers van het ouder worden werden gemeten op de leeftijden 26, 32 en 38 jaar. De biologische leeftijd werd daarbij bepaald op basis van de lengte van hun telomeren.
De bevindingen, gepubliceerd in 2015 in PNAS, spreken voor zich: mensen van 38 met geavanceerdere ouderdomsmarkers hadden een hogere biologische leeftijd dan hun kalenderleeftijd zou doen vermoeden. Zij scoorden lager op cognitieve testen, zagen er ouder uit en voelden zich fysiek minder sterk.
Aan de andere kant bleken de mensen met minder opvallende ouderdomsmarkers biologisch jonger, presteerden beter op cognitief vlak, zagen er frisser uit en voelden zich fitter. Dit laat zien hoe verschillend ouder worden kan zijn.
Het ouder worden wat ‘vertragen’
Ook al is ouder worden onvermijdelijk, je kunt het tempo wel wat afremmen door je levensstijl aan te passen. “Actief ouder worden moet tegenwoordig echt een levenswijze zijn,” zeggen deskundigen. Zo zorgen sport, gezelligheid en het scherp houden van je hersens ervoor dat je wat langer fit blijft.
Ook speelt voeding een grote rol; een gevarieerd dieet zonder suiker wordt sterk aanbevolen om gezond ouder te worden. Voor je huid is het belangrijk om zonnebrandcrème te gebruiken, zodat je minder last krijgt van de schade door de zon.
Ouder worden raakt ons allemaal – direct of indirect – en vraagt om dat we er steeds mee blijven omgaan en leren. Door bewuste keuzes te maken in onze levensstijl kunnen we niet alleen langer leven, maar ook zorgen dat die jaren van goede kwaliteit zijn. Iedereen kan daar baat bij hebben als je maar bereid bent om wat veranderingen door te voeren.